Nie wkuwaj!
Każda myśl, którą przekazujemy w języku jest ubrana w słowa. W języku angielskim słów tych jest wyjątkowo dużo – słowniki opisują ich około 100.000! Na pocieszenie warto wspomnieć, że przeciętnie Anglicy używają ich zaledwie ok. 40 000, natomiast podręczniki do nauki angielskiego operują zakresem maksymalnie 4 000 – 6 000 słów…
Widzimy zatem, że różnica pomiędzy tym, czego się uczymy z podręczników, a wykorzystaniem tej wiedzy w praktyce jest znacząca. Mimo wszystko w nauce języka obcego uczenie się “słówek” jest najprostszą sprawą! Ale jak się do tego zabrać?
Słowa są jak ludzie
Uczenie się nowych słów jest jak poznawanie innego człowieka. Tak jak człowiek:
- każde słowo ma swoje drzewo genealogiczne i rodzinę (pochodzi od innego słowa lub ich kombinacji)
- słowa mają swoją “osobowość” (wyrażają uczucia, emocje, dotyczą spraw codziennych lub bardzo abstrakcyjnych)
- słowa „mieszkają” w określonym otoczeniu (niektóre z nich zawsze występują z innymi słowami, strukturami gramatycznymi lub w określonych sytuacjach)
- zdarzają się słowa oryginały, przeczące wszelkim regułom
- słowa mają swój “głos” – określony zespół głosek nazywany wymową fonetyczną
Krótko mówiąc, każde słowo ma swój specyficzny kod, który odróżnia je od tysięcy innych słów w danym języku.
Zanim sięgniesz po słownik
Słowniki są istotym źródłem wiedzy o słowach, jednak nie wystarczającym, by nowe słowa zapamiętać trwale i używać ich poprawnie. Wszystko jest kwestią treningu, również zdolność zapamiętywania, dlatego kiedy spotykasz słowo, którego znaczenia w języku obcym jeszcze nie znasz nie sięgaj od razu po słownik! Zastosuj zasadę 5 kroków, dzięki którym zapamiętasz słowo i jego znaczenie na długo!
- 1. Zrób mentalną „fotografię” nowego słowa i zdania, w którym je spotkałeś. Dlaczego? Każde słowo jest jak obraz, a litery to kształty. Odwzorowanie tego kształtu bardzo pomoże Ci w zapamiętaniu pisowni i ortografii. Stymulujesz w ten sposób pamięć wzrokową.
- 2. Wyobraź sobie co to słowo znaczy.
Dlaczego? Nasza pamięć koduje słowa poprzez skojarzenia. - 3. Pomyśl co Ci to słowo przypomina.
Dlaczego? Im więcej skojarzeń z tym słowem, tym mocniej zapadnie Ci w pamięć. - 4. Pobaw się melodią tego słowa.
Słowo to kilka dźwięków. Chodzi o wstępny „trening” dźwięków, który pomoże w zapamiętaniu wymowy słowa. - 5. Teraz sięgnij po słownik. Porównaj swoje wyobrażenie o znaczeniu słowa i jego wymowie z tym co jest w słowniku. Przez porównanie znaczenia i dźwięku, które stworzyłeś „w sobie”, z tym które jest w słowniku zapamiętasz właściwe i prawdziwe znaczenie na długo.
Trening Czyni Mistrza
By wzmocnić proces zapamiętywania warto systematycznie stosować ćwiczenia wspomagające, m.in.
- Nowopznane słowa można pogrupować według wspólnych tematów
- Można zapisać słowa na osobnych kartkach, pisząc ich znaczenie i kontekst w zdaniu na odwrocie i korzystać w formie gry
- Warto przygotować własne krzyżówki z nowopoznanych słów
- Bardzo skuteczna jest zabawa w szukanie związku pomiędzy słowami, które pozornie “nie pasują” do siebie.
- Poznane słowa można układać we krótkie opowiadania lub historyjki, spójne pod względem całości
Na zakończenie warto dodać, że zapamiętywać słowa można na różne sposoby, ale najlepiej zapamiętujemy słowa, do których mamy emocjonalny stosunek. Ten przychodzi z czasem, poprzez regularne z nimi obcowanie. Mitem jest skuteczność metody „wkuwania” słów.
Małgorzata Szwaj, anglistyka, specjalistka ds.metodyki nauczania szkoląca nauczycieli j.angielskiego w kraju i zagranicą, współautorka podręczników, wiceprezes English Unlimited.
